Phật giáo A Lưới

Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây nhỡ, thường cao 2-4m, nếu cây sống lâu năm có thể cao hơn. Lá mọc cách, phiến lá nguyên, hình bầu dục hay hình tim, có khi chia thùy, mép lá có khía răng cưa. Hoa đơn tính cùng gốc, mọc thành bông ở kẽ lá. Quả phức (kép) trong có chứa nhiều quả bế, lúc chín có màu đỏ tía.

Một người đàn bà đáng nể

Một người ăn mày đến trước một trang viên, gặp nữ chủ nhân để ăn xin. Người ăn mày này rất tội nghiệp, cánh tay bị cụt, tay áo trống trải đung đưa, người nào trông thấy cũng đều khẳng khái bố thí cho. Tuy nhiên, vị chủ nhân này lại không hề khách khí, chỉ ra đống gạch trước cửa nói với người ăn mày:

Phật tích giữa chốn quê

Hôn nhân phải do mình tự quyết

Thương con thì sẽ tham mưu, góp ý nhưng cần tuyệt đối tôn trọng quyền lựa chọn và tự quyết của con cái.

Cam Thảo Bắc: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây nhỏ, sống nhiều năm, cao 0,5-1m, thân đâm ngang dưới mặt đất, có khi dài tới 2m, từ đó lại mọc lên 1 cây khác, toàn thân có lông mịn. Hoa mọc thành chùm, tràng hình cánh bướm, màu tím nhạt. Quả loại đậu, trong chứa hạt dẹt.

Cây Bách Bộ: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây dây leo, thân nhỏ, dài khoảng 5-6m, sống nhiều năm. Rễ mọc thành chùm và nạc. Lá mọc đối, phiến lá hình tim, gân chính hình cung, có nhiều gân ngang nhỏ. Hoa mọc ở kẽ lá, ngoài có màu xanh lục, trong màu đỏ. Quả nang, trong có nhiều hạt.

Cẩu Tích: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Thân rễ đã chế biến của cây Lông Cu Li, tạp chất không quá 1%, độ ẩm không quá 12%.

Kê Huyết Đằng: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

-Thân cây thu hoạch về thái lát mỏng, phơi khô hay sấy khô của cây Kê Huyết Đằng. -Kê huyết đằng màu nâu đỏ, khác với màu vàng là Hoàng đằng, Vàng đắng.

Cây Thiên Niên Kiện: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây thảo, sống nhiều năm, thân mọc bò, màu nâu xanh, khi cắt có xơ cứng. Lá to, ngọn hình mũi mác, gốc hình tim, cuống lá dài và mềm, có bẹ. Hoa tự bông mo, hoa đực ở trên, hoa cái ở dưới, không có bao mo. Quả mọng khi chín màu đỏ. Cây thường mọc hoang ở vùng trung du hoặc miền núi.

Cây Đỗ Trọng Bắc: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây gỗ, cao khoảng 10-12m. Lá mọc cách, hình trứng rộng, đầu lá rộng, mép lá có răng cưa. Vỏ thân và lá đều có nhựa mủ trắng, khi bẻ gãy và kéo dài ra thành những sợi tơ nối giữa các sợi gãy. Hoa đơn tính khác gốc. Quả hình thoi, màu nâu. Ngoài ra trong nhân dân còn dùng 1 số cây loài Euconymus gọi là Đỗ trọng nam.

Cây Ngưu Tất Hoài: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Ở VN người ta còn dùng cây Ngưu Tất Nam (Achyranthes aspera - Armanthaceae), còn gọi là Cỏ Xước, cây này mọc hoang ở khắp nơi (có cây rất giống Cỏ Xước là cỏ đuôi chuột có bông giống đuôi chuột).

Cây Ô Đầu Phụ Tử: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

-Cây Ô Đầu ở VN có tên là Aconitum fortunei và 1 số loài Aconitum khác như Aconitum napellus, Aconitum chinense... đều dùng được.

Tô Diệp: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Lá đã phơi khô của cây Tía tô, độ ẩm không quá 13%, tạp chất không quá 5%.

Sài Hồ: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Nguồn gốc: Rễ đã phơi hay sấy khô của cây Sài Hồ, độ ẩm không quá 12%, tạp chất không quá 1%.

Hương Nhu Tía: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Thân cành mang lá và hoa đã phơi khô của 2 cây Hương nhu tía và Hương nhu trắng, độ ẩm không quá 13%, tỷ lệ vụn nát không quá 10%.

Cúc Hoa vàng: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây cỏ, sống dại, cao 30-70cm. Lá mọc cách, phiến lá khía thùy sâu, mép có răng cưa. Hoa tự đầu, mọc thành ngù ở kẽ lá hoặc đầu cành, màu vàng. Ngoài ra còn dùng loài Cúc hoa trắng (Chrysanthemum morifolium - Asteraceae). Cả 2 loài đều được trồng làm cảnh, lấy hoa để ướp trà, làm thuốc.

Cây Sắn dây: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây dây leo bằng tua cuốn, dài có thể tới 10m, sống nhiều năm, toàn thân có nhiều lông nhỏ. Rễ củ phát triển dài và to. Lá kép gồm 3 lá chét, có lá kèm. Hoa mọc thành chùm ở kẽ lá, màu xanh tím. Quả loại đậu, màu vàng nhạt. Cây mọc hoang và được trồng để thu hoạch củ chế biến bột sắn dây.

Cây Thanh Hao hoa vàng: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây thảo, cao khoảng 0,6-1,5m, có nhiều cành ngang từ giữa cây. Lá mọc so le, xẻ 2 lần lông chim, phiến lá chét rất nhỏ, mép lá nguyên. Hoa tự đầu, màu vàng nhạt. Cây mọc hoang và hiện nay được trồng ở nhiều tỉnh phía bắc.

Cây Canhkina: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Canhkina có nhiều loài như Canhkina đỏ (Cinchona succirubra), Canhkina vàng (Cinchona calisaya), Canhkina xám (Cinchona offcinalis) thuộc họ Cà phê.

Cây Bạch Chỉ: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây thảo, sống nhiều năm, cao 0,5-1,5m, thân hình trụ rỗng, mặt ngoài màu tím hồng, không phân nhánh. Rễ củ phát triển, trên rễ có nhiều nốt sần ngang củ. Lá to, cuống dài, phần dưới phát triển thành bẹ ôm lấy thân cây, phiến lá xe 2-3 lần lông chim, mép lá khía răng cưa. Cụm hoa tán kép, mọc ở ngọn, màu trắng. Quả bế dẹt. Toàn cây có mùi thơm (hắc). Cây được di thực về trồng ở các tỉnh đồng bằng và miền núi nước ta.