Trên thực tế, quy y Tam Bảo và xuất gia là 2 chuyện hoàn toàn khác nhau. Quy y Tam Bảo nghĩa là 1 tín đồ của Phật giáo nguyện sống hướng thiện, giữ mình theo những giới luật của nhà Phật.

Những giới luật này bao gồm "tam quy" (quy y Phật, quy y Pháp, quy y Tăng: Nguyện noi theo con đường Đức Phật đã đi là Quy y Phật. Quyết thực hành những lời chỉ dạy của Ngài còn ghi trong kinh điển là Quy y Pháp. Thuận theo sự hướng dẫn tu hành của chúng tăng là Quy y Tăng) và "ngũ giới" (Không sát sinh, không trộm cướp, không tà dâm, không nói dối, không uống rượu).

Đây được coi là bước khởi đầu, bước "dọn mình" của 1 người theo đạo Phật. Bất cứ 1 Phật tử nào cũng có thể quy y Tam Bảo dựa trên nguyện vọng thực sự của mình.

Khi đã quy y, các Phật tử vẫn giữ nếp sống sinh hoạt như những người bình thường, không nhất thiết phải vào chùa hay xuống tóc.

Còn xuất gia, hiểu nôm na là 1 người tu hành. Người này sẽ sống và làm việc hoàn toàn theo giáo lý của Phật giáo, hoàn toàn lánh mình khỏi cuộc sống trần tục, rời khỏi gia đình, bè bạn để gia nhập vào tăng đoàn.

Dân gian thường gọi những người xuất gia là tăng, ni hoặc gọi đơn giản là "nhà sư", "ni cô"... Về vẻ bề ngoài, những người xuất gia bắt buộc phải "xuống tóc" và mặc áo nâu sòng giản dị. Ngay khi "xuống tóc", những người xuất gia sẽ từ bỏ họ tên của mình, thay vào đó là 1 pháp danh mới.