Cây ích mẫu: Những cây thuốc - vị thuốc phòng và trị bệnh (tt)

Cây thảo, cao khoảng 0,5 - 1m. Thân xốp vuông, mặt ngoài có nhiều rãnh dọc. Lá mọc đối chéo hình chữ thập, gốc lá hình tim, có cuống dài, mép lá có khía răng cưa tròn, phiến lá xẻ sâu thành 3 thùy, mỗi thùy lại chia nhỏ, gân lá hình chân vịt. Hoa tự xim co, mọc vòng ở kẽ lá, màu hồng hay màu tím. Quả bế 3 cạnh màu nâu xám ( hợp ), hạt đen.

 
CÂY THUỐC VÀ VỊ THUỐC CHỮA BỆNH PHỤ NỮ 
 
1. CÂY ÍCH MẪU :
 
Tên khoa học : Leonurus heterophylus
 
Họ khoa học : Lamiaceae ( L.artemisia ) ( Họ Hoa Môi )
 
1. Đặc điểm thực vật :
 
Cây thảo, cao khoảng 0,5 - 1m. Thân xốp vuông, mặt ngoài có nhiều rãnh dọc. Lá mọc đối chéo hình chữ thập, gốc lá hình tim, có cuống dài, mép lá có khía răng cưa tròn, phiến lá xẻ sâu thành 3 thùy, mỗi thùy lại chia nhỏ, gân lá hình chân vịt. Hoa tự xim co, mọc vòng ở kẽ lá, màu hồng hay màu tím. Quả bế 3 cạnh màu nâu xám ( hợp ), hạt đen.
 
2. Bộ phận dùng :
 
* Toàn cây gọi là Ích mẫu thảo, thu hái vào mùa hạ khi cây bắt đầu ra hoa.
 
* Quả gọi là sung úy tử, thu hái khi quả già phơi khô.
 
3. Thành phần hóa học :
 
* Ích mẫu thảo có Rutin ( vững bền thành mạch ), glycosid steroid, alcaloid, tanin...
 
* Quả có Leonurin...
 
4. Công dụng :
 
* Ích mẫu thảo chữa kinh nguyệt không đều, bế kinh, đau bụng kinh, rong kinh, tụ huyết sau sanh.
 
* Sung úy tử có tác dụng co tử cung, lợi tiểu...
 
5. Cách dùng - liều dùng :
 
* Ích mẫu thảo dùng 08 - 16g/ngày dạng thuốc sắc.
 
* Sung úy tử dùng 5 - 10g/ngày dạng thuốc sắc.
 
* Cao ích mẫu chữa kinh nguyệt không đều, ngày uống 2 lần mỗi lần 30ml.
 
* Viên Cao ích mẫu.
 

Tác giả bài viết: Minh Viên - Trường Cao Đẳng Y Tế Kiên Giang - Khoa Dược