Chư Tăng cử hành nghi thức cúng Ngọ
 

Đại học sỹ Đinh Văn Chấp, pháp danh Trừng Tuệ (1893 – 1953). Cụ Đại học sỹ sinh quán Nghệ An trong gia đình Nho giáo Khoa bảng (5 đời tiến sỹ), năm 1912 Cụ Ông đỗ cử nhân, năm sau, 1913 Triều Duy Tân năm thứ 7, đỗ Tiến sỹ Hoàng Giáp. Khoa thi này không có đệ nhất giáp tiến sĩ, chỉ “Ban đỗ đệ nhị giáp tiến sĩ xuất thân một người : Đinh Văn Chấp”. Sau đó Cụ Ông được bổ nhiệm chức Đốc học ở Quảng Nam. Trong công việc, cụ là người mẫn cán rất được nễ vì, nhưng trên bước đường làm quan cụ chịu nhiều gian nan, cay đắng. Là một vị khoa bảng có nhân cách, không chịu được thói xu nịnh lăng loàn của số kẻ vô liêm sỉ có chức trọng quyền cao, đã nhiều lần ông tỏ thái độ bất hợp tác và bị dèm pha, kèn cựa. Năm 1919, nhà Nguyễn bỏ chế độ thi cử, chức đốc học coi như không còn, nên năm 1920, Cụ Ông Đinh Văn Chấp được bổ làm Tri phủ Vĩnh Linh (Quảng Trị). Sau đó được chuyển vào làm Tri phủ Hòa Đa (Bình Thuận).
 

 

Năm 1922 nhậm chức Tri phủ Bồng Sơn (Hồi Nhơn) rồi Tri phủ Tư Nghĩa (Quảng Ngãi) sau thay chức Án sát Khanh Hòa.

Năm 1934, cụ giữ chức Án sát Hà Tĩnh, Thăng Bố chánh Hà Tĩnh, rồi  Tuần vũ Quảng Ngãi. Hai năm sau, ông được bổ về giữ chức Tham tri Bộ kinh tế (xã dân kinh tế : trông coi về kinh tế nông thôn). Thời gian này, có quan đồng liêu là Nguyễn Khoa Kỳ luôn kèn cựa với cụ, nhiều lần ton hót với cấp trên và người Pháp tìm mọi cách giáng cấp của cụ.

Nguyễn Khoa Kỳ sau đó báo cáo với triều đình và toàn quyền Đông Dương về thân thế của Đinh Văn Chấp. Nhưng do tình thế xã hội lúc bấy giờ, chính quyền Nam triều không muốn gây to chuyện nên đã bỏ qua và cho Đinh Văn Chấp về giữ chức Toản tu Quốc sử giám.

Một thời gian sau, Thượng thư Bộ lại và Thái Văn Tồn gởi công văn đề nghị Đinh Văn Chấp khai thêm mười tuổi vào hồ sơ. Cuối năm ấy, cụ nhận quyết định nghỉ hưu nhưng thật chất là bị đuổi quan.

Thượng tọa Thích Tâm Chơn tuyên sớ cầu nguyện

Về sự đóng góp của cụ cho Phật giáo. Khi còn làm việc ở Huế, cụ là người tham gia dạy học (chữ hán) cho quý Ôn, quý Thầy ở Huế, khi rảnh tìm đến các chùa đàm đạo cùng các vị cao Tăng và Cư sĩ uyên thâm Phật pháp. Chính nơi đây cụ đã có dịp đọc tam tạng kinh và kiến thức Phật học càng được nâng cao và uyên thâm.

Cư sĩ Đinh Văn Chấp xuất thân là một nhà nho với tri thức uyên thâm, nhưng tầm hồn lại hướng về thiền học, thơ văn của cụ luôn chứa đựng tinh thần Phật học đặc sắc. Sau này khi nghỉ quan cụ lại càng để tâm  nghiên cứu thiền học và dịch thơ thiền và viết văn một cách xuất sắc.

Về khuynh hướng thiền học, suốt một đời, ngoài một số thơ văn để làm bài đi thi Cử nhân, Tiến sĩ, cụ đặc biệt chú ý thơ văn của thời kỳ Lý – Trần. Có lẽ thơ văn của hai triều đại này mang nặng tư tưởng thiền học hợp với sự hiểu mộ bẩm sinh của cụ. Khoảng năm 1927, trong thời gian đang làm quan, cụ đảm trách phần văn học, mục Dịch thơ đời Lý – Trần trên tạp chí Nam Phong và lần lượt cho đăng 123 bài thơ gồm đủ các thể loại cổ và cận đại. Năm 1945, nạn đói đe dọa, cụ mở kho thóc nhà mình cứu giúp dân làng. Sau nạn đói, người đi ăn xin vẫn còn nhiều, trước cổng nhà cụ lúc nào cũng có người chầu chực xin ăn; cả nhà vẫn lặng lẽ cưu mang, giúp đỡ. Cư sĩ đã lập gia đình với Nữ Cư sĩ Lê Thị Đạt pháp danh Trừng Tín và đã sinh 11 người con, 7 trai 4 gái. Tất cả những con cái của Cư sĩ là những người thành đạt và có địa vị trong xã hội. Đặc biệt, nối tiếp dòng dõi Tiến sĩ của dòng họ Đinh có Cư sĩ Đinh Văn Nam ( tức Cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Minh Châu) và người em kế là Giáo sư Minh Chi – Đinh Văn Vinh , hiệu Huyền Chân (đã mất).

Chư vị Pháp tử cố Trưởng lão Hòa thượng Thích Minh Châu thắp hương tưởng niệm

Cách mạng tháng 8 thành công, cụ có 7 người con đi bộ đội, bản thân cụ hoạt động trong mặt trận Liên Việt huyện Nghi Lộc từ ngày đầu khởi nghĩa. Hoàng Giáp Đinh Văn Chấp mất ngày 17 tháng 10 năm 1953 (Quý Tỵ), hưởng thọ 71 tuổi. Phần mộ của cụ được con cháu nội tộc chăm sóc, thờ phụng tại nghĩa trang gia tộc quê nhà.

Trong tinh thần tri ân và báo ân của người con Phật, chư Tăng và Phật tử cùng thế quyến tại Thiền Viện thành tâm đốt nén tâm hương tưởng niệm Cụ Đại học sỹ Đinh Văn Chấp, Pháp danh Trừng Tuệ người đã sanh ra cho đời một bậc Long Tượng Thiền Môn, một nhà nhà giáo dục lỗi lạc, một nhà phiên dịch kinh tạng Nikaya và nhiều trước tác lợi lạc cho Phật giáo nước nhà.