Hoa sen đất (Magnolia grandiflora) thuộc chi mộc lan (Magnolia), cây thân gỗ, lá hình bầu dục, mặt trên sáng bóng, mặt dưới có lông màu gỉ sắt, xanh quanh năm, hoa thường có 9 đến 10 cánh lớn trắng ngần, hương thơm ngát, trông như đóa hoa sen (蓮花, 荷花) quen thuộc. Hoa sen đất có loại đài nhụy cánh tím và đài nhụy cánh trắng, đài nhụy được xếp thành hai tầng, tầng dưới có vài chục cánh nhỏ nâng đỡ tầng trên, tầng trên là những nhụy quăn có bao phấn, trông giống như búi tóc của Đức Phật. 

Cây hoa sen đất được biết đến ở chùa Bối Khê, Hà Nội là loài Magnolia grandiflora có nhụy xanh vàng, ra hoa từ tháng tư đến tháng sáu âm lịch, nở khoảng một tuần mới tàn. Thông tin cho biết, người ta từng sang chiết đem cây hoa này trồng ở nơi khác nhưng hầu như không sống được, nên người dân Bối Khê xem như báu vật của làng. Thực tế, đây là một loài cây phổ biến trên thế giới, không có tài liệu nào nói nó khó trồng đến mức như thế.

Người Nhật gọi hoa sen đất là thái sơn mộc (泰山木 - Taisanboku), đại trản mộc (大盞木). Ở Việt Nam, một số người cho rằng vì trông nó giống như đóa hoa sen mọc dưới nước (Lotus) nên người ta gọi nó là hoa sen, chứ nó là loài Mognolia. Tuy nhiên, không chỉ có người Việt gọi là hoa sen mà người Trung Quốc cũng gọi là mộc liên hoa (木蓮花), hà hoa ngọc lan (荷花玉兰), nhằm phân biệt với hoa sen mọc dưới nước.
 

Hoa Sen đất
 

Sau khi biết đến loài hoa này, một số nhà nghiên cứu đã tìm cách chứng minh “cành hoa sen” trong câu ca dao “Hôm qua tát nước đầu đình/ Bỏ quên chiếc nón trên cành hoa sen…”, “Lên chùa bẻ một cành sen/ Ăn cơm bằng đèn đi cấy sáng trăng…” chính là nói đến loài sen đất.

Nơi đâu, thời khắc nào mà chẳng tốt lành, hoa vẫn sáng lên theo mùa giữa trời đất một cách tự nhiên, có gì phải che giấu. Thế thì có cần tạo ra khoảng cách giữa hoa và đời bằng bức màn bí mật và thói sở hữu vị kỷ. Có nhiều loài hoa quý lạ được nhắc đến trong kinh Phật, và trong trí tưởng tượng của người ta là những “bóng dáng” của hoa trời. Nhưng nào biết những bông hoa tươi đẹp nhiều màu được nói đến trong cửu phẩm liên hoa, đón chào những hoá sinh kỳ diệu nơi cõi Tịnh Độ lại là những bông hoa mang vẻ đẹp trần thế…

Hoá thân Phật trong loài hoa sen đất…, thực tướng hoa và vô tướng hoa…, nhìn xem Người vẫn quanh đây! 

(Viết tặng những người yêu hoa)