Phật giáo quan niệm: “Sắc tức thị không, không tức thị sắc” - hễ cái gì thuộc về sắc thì cái ấy không có tự thể, là không thường hằng; không tự thể là bản tính của thế giới. Đức Phật dạy: “Sắc, này các Tỳ-kheo, là vô thường. Cái gì là nhân, cái gì là duyên cho sắc sinh khởi, cái ấy cũng vô thường. Sắc đã được cái vô thường làm cho sinh khởi, thì từ đâu có thể thường được”. Những người phụ nữ vọng cầu làm đẹp, cho đến mãn kiếp không bao giờ được thỏa mãn tâm vọng cầu này.

Người xuất gia thường cạo đầu, mặc áo nâu sồng, ở một ý nghĩa nào đó, để tâm mình không còn vọng tưởng nhan sắc, không còn bám víu vào hình thức bên ngoài. Thế nhưng, chính từ việc loại bỏ những ham muốn thế gian, ăn uống và sống đạm bạc, sống an nhiên tự tại, tâm hồn thong dong không muộn phiền ảo vọng, nên người xuất gia không chỉ đẹp ở tâm hồn, mà thân thể vì đó cũng khỏe mạnh, đẹp đẽ.

ảnh minh họa

Có thể nói, khi chúng ta không chấp thủ vào hình thức bên ngoài, có phương thức tu tập và lối sống lành mạnh, lại được sắc đẹp, tướng tốt, dễ nhìn và đáng mến.

Trong cuốn sách Đức Phật và giáo pháp của Ngài (tác giả Ernest K.S. Hunt, Tịnh Minh dịch) kể câu chuyện: “Có lần tôi biết một phụ nữ sống mà sợ già. Mỗi buổi sáng bà đến trước gương, ngắm nghía mặt mày tóc tai của mình rất kỹ để xem có nếp nhăn nào hay sợi tóc bạc nào xuất hiện. Mỗi khi thấy nếp nhăn là bà liền đến mỹ viện để được xoa láng, và thấy sợi tóc bạc là nhổ ngay.

Cứ như thế trong nhiều năm cho đến một hôm khi có quá nhiều nếp nhăn không thể xoa láng và quá nhiều tóc bạc không thể nhổ sạch, bà nhìn vào gương và thấy mình già rồi. Bà đâm ra đau khổ đến bật khóc và lo lắng đến nỗi ngã bịnh trầm trọng và suýt chết. Bà này không biết tí gì về luật vô thường mà Đức Phật đang giáo hóa chúng ta ngày nay. Bà không hiểu rằng, chính vì định luật của cuộc đời mà bà phải thay đổi và già nua. Bà muốn lúc nào cũng giữ được sắp đẹp và  tuổi trẻ, và khi thấy không thể làm được điều đó thì bà đau khổ”.

Theo lời Đức Phật dạy, nhan sắc người phụ nữ ví như bông hoa đẹp, mỏng manh và rất nhanh úa tàn. Chúng ta hái một đóa hoa hồng tươi đẹp, thưởng thức vẻ đẹp và hương thơm khi nó còn tươi. Nhưng sẽ thật ngốc nghếch biết bao nếu ta cố bám víu lấy bông hoa ấy khi nó đã úa tàn. Mọi thứ trên trái đất này: hân hoan, lạc thú, tiền tài, quyền lực, nhan sắc… đều vô thường. Chỉ vì người ta không hiểu mọi thứ họ có đều thay đổi, già đi và hoại diệt… nên họ dốc tâm dốc sức bám giữ các thứ đó. Nếu cố bám víu thì đó là hành động ngu muội, từ đó sinh ra biết bao đau khổ trong đời - đó là vô minh.

Người phụ nữ sẵn sàng đổi tính mạng lấy nhan sắc đã là vô minh. Nhưng bác sĩ vứt xác bệnh nhân còn vô minh gấp vạn lần. Anh ta không biết rằng khi tước đoạt mạng sống của người khác, thì sẽ phải chịu khốn khổ về hành động của mình. Anh ta đang đi ngược với ý nghĩa bình thường của nghề nghiệp mà anh ta đang làm.