Bồ đề là một loài cây đặc chủng của Việt Nam, được trồng thành rừng để khai thác gỗ làm giấy và nhựa làm hương liệu quý, có danh pháp là Styrax tonkinensis.“Tonkin”, một danh từ do người phương Tây dịch từ chữ Đông Kinh (Hà Nội) mà ra, chỉ chung cho miền Bắc Việt Nam ngày xưa. Vì vậy người Trung Quốc gọi loài cây này là Việt Nam an tức hương (越南安息香). 

Người ta thường rạch cây để nhựa chảy ra, một thời gian sau kết thành khối cứng mầu vàng nhạt, hoặc nâu đỏ, hơ nóng thì mềm, khi đốt tỏa ra hương thơm, có thể khử mùi hôi thối, xua đuổi tà khí.

Những ai từng đi hành hương các thánh địa Phật giáo như chùa Hương (Hà Nội), Yên Tử (Quảng Ninh), Côn Sơn (Hải Dương), để ý sẽ thấy người ta bày bán rất nhiều chuỗi hạt bồ đề khác nhau, màu nâu bóng, hay nhăn và rất rắn chắc. Do tên gọi bồ đề trùng với tên cây bồ đề thường thấy, thuộc chi đa đề (Ficus), danh pháp: Ficus religiosa, nên một số người thường thắc mắc quả bồ đề đâu có to và rắn chắc như vậy để mà xâu làm chuỗi, cũng có người (thường là ở miền Nam) nhầm lẫn khi giải thích rằng hạt bồ đề còn được gọi là vô hoạn tử, hay mộc hoạn tử.

Thực chất cây mộc hoạn tử (木患子) chính là cây bồ hòn, có danh pháp là Sapindus mukorossi, người Trung Quốc còn gọi bồ hòn với các tên khác như vô hoạn tử (无患子), hay bồ đề tử (菩提子). Chính tên gọi “bồ đề tử” này mà một số người Việt đã nhầm lẫn với cả cây bồ đề (Ficus religiosa), lẫn cây bồ đề (Styrax tonkinensis). 
 

Hoa Bồ Đề
 

Tuy nhiên, có một đặc điểm chung là quả của cây bồ hòn (bồ đề tử) và quả của cây bồ đề (Styrax tonkinensis) đều là loại quả hạch, khi chín có chỉ số xà phòng cao, hạt rắn chắc, thường được xâu làm chuỗi niệm Phật. Ở Trung Quốc còn lưu truyền cả bộ kinh Mộc Hoạn Tử để nói lên ý nghĩa của việc lần chuỗi khi niệm Phật.
Ở Ấn Độ cũng có một loại cây có tên khoa học là Rudraksha, hạt được dùng để xâu làm chuỗi niệm (cầu nguyện), mà người Việt thường gọi là hạt bồ đề nhăn, hay hạt kim cương. 

Như vậy, với tên gọi “bồ đề”, cả thảy có ba loài cây danh pháp khác nhau như Styrax tonkinensis, Sapindus mukorossi và Rudraksha, hạt quả đều dược dùng để làm xâu chuỗi cầu nguyện, niệm Phật, với ý nghĩa trừ tà yêu và vượt thoát đau khổ. 

Hoa bồ đề kết quả, tâm niệm những điều lành, phiền não tự đoạn diệt…

(Viết tặng những người yêu hoa)